’t Neigemènneke lanceert campagne om het Truiens dialect te promoten

’t Neigemènneke, de Sint-Truidense kring voor dialect en volkskunde, is gestart met een nieuwe campagne om het dialect te promoten. “Onze missie is het levend houden van het Sintrùins, zowel in het gesproken als het geschreven woord. De actie ‘Sintrùins klappe is sjik’ maakt daar deel van uit”, zegt André Pictoel, voorzitter van ’t Neigemènneke.

Het optekenen van het Sint-Truidens dialect was een idee van wijlen dr. Tony Gilen wat resulteerde in de eerste Sintrùinse Diksjónèèr in 1995. Een groep enthousiaste Truienaren kwam samen om dit project te verwezenlijken. De groep telde oorspronkelijk negen leden, reden om de groep ’t Neigemènneke te noemen, maar het is ook een knipoog naar een torentje uit de middeleeuwse omwalling van de stad, ’t Neigemènneke.

Sintrùins klappe is sjik

“Truienaars, zijn een aparte soort en onze taal is dat ook, daar zijn we trots op”, zegt André Pictoel. “Truienaren die laten horen dat ze het dialect spreken, krijgen een button met de vermelding ‘Sintùins klappe is sjik’. Het is de bedoeling dat je die button opspeldt. Als je iemand met zo’n button tegenkomt, zeg je ‘vùtsel’ (sok) terwijl je knipoogt en een foto neemt. Als die andere je bekijkt alsof hij van een andere planeet komt, stuur je ons die foto op met de tekst ‘Nog wérrek oan’. In het andere geval schrijf je er ‘Echte Truineer’ bij. Wij plaatsen de foto’s op de website van ’t Neigemènneke”, zo verduidelijkt André Pictoel de actie.

Diksjónèèr

Het voortbestaan van het plaatselijk dialect hangt aan een zijden draadje. “En dan kan je toezien hoe het neervalt of je verstevigt het met een sterk touw, dat laatste is de missie van ’t Neigemènneke. We kunnen niet anders want het dialect heeft sterke en diepe wortels in onze stad”, stelt André. 

De focus bij de nieuwe Diksjónèèr 2.0. ligt vooral op typische Truiense woorden die anders zijn dan in de standaardtaal. Er is bewust gekozen om er geen vertaalwoordenboek van te maken. “De uitspraak moet meer aandacht krijgen. Het is ook een belangrijk werk omdat er een spelling aan toegevoegd is, dat is toch de ruggengraat van een taal”, legt André Pictoel uit. “De S.T.A.S. - de Sint-Truidense Aangepaste Spelling - zorgt ervoor dat er een eenheid in de schrijfwijze is en het geen kakofonie wordt. Juist of fout is natuurlijk een relatief begrip. Mensen moeten onze moedertaal blijven praten en ook schrijven, daarom is het best dat er een Diksjónèèr in de boekenkast ligt.”

 Sintrùinse Diksjónèèr, uitgave 2020, is te koop (25 euro) bij de Dienst voor Toerisme in de Stadshallen aan Grote Markt in Sint-Truiden.”